Đọc hiểu Ngữ văn 10: Bộ câu hỏi đọc hiểu bài Gặp quỷ dữ và thần rừng (hổ) (Trích chèo “Trương Viên)

Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi

GẶP QUỶ DỮ VÀ THẦN RỪNG (HỔ)

(Trích chèo “Trương Viên”)

Tiếng hát hậu trường:

(Văn binh lửa)

Binh lửa ầm ầm

Gió bay nhà bạc, cát lầm của thưa Tùng bước ngẩn ngơ

Mẹ già đầu bạc, con thơ má đào.

Mụ:

(Nói) Giặc dùng dùng kéo đến sau lưng

Con dắt mẹ đi làm sao được (Hát vãn)

Đành như bẻ ngô, lìa tơ

Lênh đênh góc bể, bơ vơ chân trời.

Thị Phương:

Trình lạy mẹ,

Khôn xiết lao đao

Bởi vì ai xui khiến

Chẳng may ra gặp cơn binh biến

Kẻo con còn mang một chút má hồng

Sợ kẻ gian hùng, con lỗi đạo tao khang (Hát thảm)

Trước là thất tiết cùng chàng

Sau con bỏ mẹ giữa đàng ai nuôi.

Con đưa mẹ vào ẩn chốn sơn lâm

Mụ:

Con ơi, bây giờ mẹ đói bụng khát nước, nhọc lâm...

Mẹ không thể đi được nữa, con xem có gần nhà ai thì con xin cho mẹ một chút đỡ đói lòng.

Thị Phương: (Nói sứ)

Mẹ ơi,

Con trông bên đông có lửa

Mẹ ngồi đây, con thử vào coi

Có cơm cháo xin người thí bỏ

Quỷ: (Ra) Động ta đây nghiên chỉnh sắp bày

Ủa kìa người họa phúc tới đây

Sai chúng quỷ ra vây bắt lấy

(Xung danh) Mỗ bạch yêu tinh

Chiếm cao san nhất động

Ngày ngày thường bát người nuốt sống

Đêm thời đón khách nhai gan

Lộc thiên trù đưa đến tự nhiên (1)

Nay được bữa no say... cha chả!

Này người kia,

Sơn lâm rừng vắng Đỉnh thượng non cao

Chốn hang sâu sao dám tìm vào

Đi đâu đó, kìa con, nọ mẹ?

Thị Phương:

Trinh lạy ông thương đoái

Mẹ con tôi đói khát làm thay

Xây nhà lạc bước đến đây

Có con cháo xin người thì bố

Quỷ:

Không khiến kêu van kể là

Ta quyết nhai tuổi, nuốt sống không tha

Quỷ cái: (Ra)

Chàng ăn thịt gì cho thiếp tôi ăn với!

Quỷ:

Ta ăn thit Thị Phương

(Lược đoạn Quỷ nói chuyện với Quỷ cái, Quỷ cái xin là em kết nghĩa để Thị Phương không bị ăn thịt, cuộc nói chuyện của thần linh và Thị

Phương và mẹ để tránh nạn bị ăn thịt)

Thị Phương: (Quay ra) - Mẹ thức hay ngủ mẹ ơi!

Mụ: - Con vào đấy có được tí gì không?

Thị Phương: - Thưa mẹ, con vào đó, quỷ đông đòi ăn thịt

Mụ: - Ăn cơm với thịt đông à?

Thị Phương: - Quỷ đông đòi ăn thịt con, mẹ ạ.

Quỷ cái ra can rồi lại cho vàng.

Mụ:

(Cầm vàng hát sắp) - Ở hiền rồi lại gặp

lành

Mẹ lại ngại thân con (Hát văn)

Như dao cắt ruột mẹ ra (Nói)

- Con ơi, trời còn sớm hay đã tối mà con cứ dắt mẹ đi mãi thế này?

Gặp vợ chú quỷ cho thanh tre già

(Nói sử) Ối con ơi,

Mẹ cảm thương thân mẹ

Trăm sầu, nghìn thảm chất đà nên con!

Thị Phương:

- Trình lạy mẹ,

Vầng ô đã lặn

Vắng vẻ của nhà

Mẹ con ta vào gốc cây đa

Nằm nghỉ tạm qua đêm sẽ liệu (ngồi nghỉ)

Thần rừng (Hổ): (Ra)

- Ra oai hùm gầm kêu ba tiếng

Phóng hào quang chuyển động phong lôi

Xa chẳng tỏ, nhảy lại ngô coi

Giống chi chi như thể hình người

Đi đâu đó? - Kìa con, nọ mẹ

Muốn sống thời ai chịu cho ai

Vào nộp mệnh cho ta nhai một.

Thị Phương: - Trăm lạy ông,

Nhẽ ngày hôm qua một tận không còn

Tôi kêu trời khấn đất đã vang

Qua nạn ấy, nạn này lại phải

Ông ăn thịt một, còn một ông tha

Ông để mẹ già, tôi xin thế mạng.

Ơn ông vạn bội

Mụ:

Con tôi còn trẻ

(Nói sứ) Trình lạy ông

Công sinh thành, ông để tôi đền

Ông ăn thịt tôi, ông tha cháu nó

Thị Phương: - Thưa mẹ, mẹ để con chịu cho

Mụ:

Ới con ơi, con còn trẻ người non dạ, để mẹ chịu cho.

Thần rừng (Hổ): - Nhẽ ra thời ăn thịt cả không tha

Thấy mẹ con tiết nghĩa thay là

Tha cho đó an toàn tính mệnh

(Trích Hà Văn Cầu, Tuyển tập chèo cổ, NXB Sân khấu,1999)