Đọc hiểu Ngữ văn 11: Câu hỏi Đọc hiểu bài Ma Rô và chó hoang

Ma Rô và chó hoang

(Lược phần đầu : Ma Rô nằm co quắp trong chiếc lều tranh cạnh bãi rác. Tiết trời đã sang đông. Gió rất lạnh. Như thường lệ, Ma Rô có mặt bên những đống rác và bắt đầu một ngày làm việc để kiếm sống. Cậu bị một đám trẻ con khác tranh giành địa bàn nhặt rác bắt nạt. Ma Rô chống trả, đuổi được bọn kia đi rồi, tiếp tục moi móc, tìm kiếm xung quanh đống rác … Buổi trưa. Ma Rô mang những thứ vừa kiếm được tới một điểm thu mua phế liệu, bán được 2500 đồng. Buổi tối. Lang thang tới một chiếc quán cà phê ven đường, Ma Rô xòe tay xin tiền, bị xua đuổi. Một người đàn ông mập mạp đang đứng bên chiếc xe Honda vẫy nó. Ma Rô tiến lại gần. Người đàn ông kêu nó đẩy giùm chiếc xe chết máy và hứa cho tiền. Xe nổ. Người đàn ông gài số, chiếc xe giựt lên một cái rồi lao vụt đi. Ma Rô mất đà, nó chới với vồ hai tay xuống mặt đường. Một luồng khói đen phun vào mặt, nó nhắm mặt ho sặc một hồi. … Trời đã khuya, nó lại mua một ổ bánh rồi quay về. Xé đôi ổ bánh, nó ăn một nửa. Còn một nửa cất đi, để dành sáng mai.)

Sáng sớm hôm sau, tuy còn rất lạnh, Ma Rô vẫn quyết định vùng dậy. Trời còn tối lờ mờ. Ăn sáng xong, nó dò dẫm bước tới một đống rác mới đổ hồi đêm. Ma Rô cầm móc sắt, vừa móc vừa gõ. Nghe tiếng kêu phát ra nơi đầu móc sắt, nó có thể đoán được chính xác đó là vật gì? Đồ hộp bằng kim loại? Chai thủy tinh hay một mớ ni – lông?… Ngày nào, Ma Rô cũng phải thức dậy sớm như thế này. Đã hai năm trôi qua, nó phải tự kiếm sống. Nó không có nhà cửa. Không có cha. Cũng không có ai thân thích ngoài một người phụ nữ mà nó vẫn thường gọi là mẹ. Mẹ nó cũng là một kẻ lang thang. Cha nó là ai? Nó chưa kịp hỏi điều ấy thì mẹ nó đã mất.

Nó sống nhờ bãi rác này đã hai năm nay, kể từ khi mẹ nó mất đi. Ban ngày, nó đi bới rác. Ban đêm, nó đi ăn xin. Khuya, nó lại trở về và ngủ qua đêm trong túp lều rách nát cạnh bãi rác. Nó sống như thế, thui thủi một mình. Tên nó là thằng Rô nhưng bọn trẻ lang thang lại gọi nó là “Ma” Rô, bởi nó đen đủi, còm nhom như một chú khỉ già. Không ai biết nó bao nhiêu tuổi? Cũng không ai đoán được chính xác tuổi của nó. Nhìn đôi mắt sáng quắc như dao, người ta đoán nó khoảng hơn chục tuổi. Nhìn thân hình còm nhom, “tối” như đêm ba mươi tết của nó, người ta lại đoán khoảng mười tuổi là cùng.

Trước đây, Ma Rô thường theo mẹ “làm nghề” ăn xin. Đi khắp các hang cùng, ngõ hẻm, nó được biết bao nhiêu là thứ chuyện. Những đêm mưa gió lạnh tê người, mẹ nó ôm chặt nó vào lòng rồi trùm lên một cái mền rách bươm. Hai mẹ con nó nằm co quắp trên các vỉa hè, hết đêm lại dắt nhau đi.[…]

Hai năm trước, vào một đêm cũng lạnh như thế này, Ma Rô vùi vào lòng mẹ, nó ngủ một giấc thật ngon lành. Tới sáng, không thấy mẹ nó thức dậy như mọi khi, nó bèn tung mền chui ra. Mẹ nó vẫn nằm im. Nó lay gọi, mẹ nó vẫn không trả lời. Toàn thân mẹ nó lạnh cứng. Nó sợ hãi khóc thét lên … “Mẹ nó chết rồi!” – Người ta bảo thế! Nó lại càng khóc to hơn. Mọi người tò mò xúm đen, xúm đỏ… Mấy người đại diện cho chính quyền địa phương hay tin, cũng kéo nhau xuống nghiêng ngó một hồi, rồi ra lệnh mang mẹ nó đi chôn.

Từ ngày mẹ nó mất đi, cũng chẳng có ai thèm ngó ngàng tới nó...

Bơ vơ như một con thú nhỏ bị bỏ rơi, nó sống lang thang khắp các đường phố, khu chợ…

(Lược một đoạn: Một ngày, về tới bãi rác, Ma Rô bắt gặp một chú chó khoang đang bị ba, bốn con chó khác xâu xé. Ma Rô đuổi đàn chó và cứu được con khoang. Ma Rô ngồi xuống, nó vỗ về con khoang như đã thân quen từ lâu lắm. Con khoang vẫn run lập bập, cái bụng nó đói xọp.)

Ma Rô chợt tỉnh giấc. Nó vội vàng vùng dậy. Gấp chiếc bao tải, Ma Rô gác lên vách rồi chui ra ngoài. Nó lại đi ra đường để xin tiền. Chợt nhớ tới con chó, nó quay lại nhìn. Con chó vẫn nằm gần đó nhưng mấy miếng cháy đã biến mất. Ma Rô mỉm cười:

– Mày đi không nổi nữa hả? Đói quá mà! Ráng nằm chờ, chừng nào về, tao sẽ cho ăn thêm!

Rồi Ma Rô đi ra phố. Không muốn chui vào những chiếc quán cà phê như hôm qua, nó lang thang tìm tới một rạp hát. Đêm nay, chắc có tiết mục mới nên người ta đi coi khá đông. Len lỏi trong đám người lịch sự trước cửa rạp, nó xoè tay xin. Thỉnh thoảng, cũng có người dúi vào tay nó một, hai tờ bạc lẻ. Tới giờ biểu diễn, cửa rạp vắng hoe. Cầm nắm giấy bạc vo viên, Ma Rô chạy tới một cái cột đèn, nó vuốt ve cho phẳng rồi đếm. Được tất cả gần hai ngàn đồng.

Ma Rô mua một ổ bánh mì, nhét vào bụng cho qua bữa tối. Chợt nhớ tới con chó, không ngần ngại, nó mua thêm một ổ nữa rồi quay về.

Đêm khuya, bãi rác tối thui. Ma Rô mò mẫm tìm được con chó rồi ôm vào lều. Con chó vẫn run lẩy bẩy. Có lẽ nó run vì đói chứ không phải vì sợ nữa. Xé đôi chiếc bánh, Ma Rô cất đi một nửa. Còn một nửa, nó xé nhỏ, đút vào miệng con khoang. Con chó ghếch mõm lên nhai. Nó ăn ngấu nghiến một lúc hết nửa cái bánh.

Ma Rô vui mừng:

– Tốt! Bây giờ thì ngủ đi! Sáng mai, tao cho ăn nữa!

Ma Rô trải chiếc bao xuống nền đất rồi ôm con khoang vào lòng. Có thêm con chó, Ma Rô cũng cảm thấy ấm áp hơn. Con chó đã bớt run, nó rúc vào lòng Ma Rô như một đôi bạn thân rồi cả hai bắt đầu chìm vào những giấc mộng không bao giờ có thực. Thỉnh thoảng, Ma Rô lại giật mình gãi sột sột. Muỗi nhiều quá! Nó bèn kéo bao tải trùm kín người rồi lại ngủ tiếp…

* * *

[…] Kể từ bây giờ, con khoang đã có một cậu chủ. Nó không còn sợ lũ chó nhà săn đuổi nữa. Thỉnh thoảng, nó lại ghé vào sát lề đường, đứng hít hít, ngửi ngửi. Mỗi lần như thế, Ma Rô lại cầm móc sắt gõ xuống đất coong coong. Con khoang lại ngẩng đầu lên rồi co cẳng phóng theo cậu chủ…

Buổi chiều. Ma Rô lại dẫn con khoang trở về túp lều. Vừa vuốt ve con khoang, Ma Rô vừa thủ thỉ:

– Mày có thích không? Tao với mày sẽ sống ở đây! À, tao phải đặt cho mày một cái tên thật hay, để tao nghĩ coi…

Ma Rô nhăn trán cố vắt óc để tìm ra một cái tên. Bữa trước, nó gặp một lão già dẫn con chó bông đi dạo. Con chó bông thật đẹp! Và cái tên của nó là gì nhỉ?… À, Li Li! Lão già ấy gọi con chó bông là Li Li!

– Tao sẽ đặt tên cho mày là Li Li! Mày có vui không?

Đặt bàn tay lên đầu con khoang, Ma Rô âu yếm gọi:

– Li Li!

Con chó khẽ chớp chớp đôi mắt trước những cử chỉ âu yếm của cậu chủ. Ma Rô ôm nó vào lòng. Li Li liền dụi đầu vào ngực cậu chủ…

Ngồi thủ thỉ với Li Li tới lúc mặt trời lặn, Ma Rô lại dắt Li Li đi dạo phố. Chúng cùng nhau lang thang tới cửa rạp hát. Hôm nay, rạp hát vắng hoe. Ma Rô thất vọng dắt Li Li sang một khu phố khác.

Trời vẫn lạnh. Ma Rô quyết định trở về “nhà” sớm hơn mọi khi. Tối hôm nay, chỉ xin được vài trăm lẻ.

Ôm con chó vào lòng, Ma Rô lại trùm bao tải lên người.

Lát sau, cả hai đã cùng nhau ngủ thiếp đi…

Sài Gòn 1997

CHU QUANG MẠNH THẮNG

Nhà văn, Nhà biên kịch, Đạo diễn điện ảnh Chu Quang Mạnh Thắng sinh năm 1973 tại Bắc Giang, hiện đang sinh sống và làm việc tại TP HCM. Anh tốt nghiệp ĐH KHXH & NV TP HCM và ĐH SKĐA TP HCM. Anh là Hội viên Hội Nhà văn TP HCM, Hội viên Hội Điện ảnh TP HCM, Hội viên Hội Điện ảnh Việt Nam, Phó Ban điều hành Chi hội Nhà văn Bến Nghé – Hội Nhà văn TPHCM.

“Ma Rô và con chó hoang” là một đoạn trích trong tác phẩm “Từ khi không còn mẹ” của Chu Quang Mạnh Thắng. Cuốn sách được xuất bản lần đầu vào năm 2004 do Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành. Năm 2014, Trường PTCS Nguyễn Đình Chiểu – Hà Nội đã xuất bản thành sách chữ nổi, dành cho các độc giả khiếm thị (Tủ sách Nhịp cầu thế giới).

Trả lời câu hỏi đọc hiểu bài Ma Rô và chó hoang